Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (36-2017)

            Το Κουρμπάν Μπαϊράμ είναι η δεύτερη μεγάλη θρησκευτική εορτή και ακολουθεί χρονικά το Ραμαζάν Μπαϊράμ. Είναι αφορμή για συγγενείς και φίλους να βρεθούν, να ανταλλάξουν ευχές, να γιορτάσουν με θρησκευτική κατάνυξη αυτές τις άγιες ημέρες. Η Θράκη έχει φορέσει τα γιορτινά της και έχει μπει στο κλίμα του Μπαϊραμιού.

            Οι γιορτές είναι αφορμή για ξεκούραση και χαλάρωση, είναι συγχρόνως και αφορμή να στρέψουμε το βλέμμα μας σε κάποια προβλήματα τα οποία μπορούν να λυθούν εφόσον υπάρχει θετική πολιτική βούληση.

            Πριν δύο μήνες περίπου είχαμε αναφερθεί σε πρωτοβουλία του Συλλόγου Μουσουλμάνων Μακεδονίας και Θράκης, με έδρα την Θεσσαλονίκη, να διαμορφώσουν έναν χώρο προσευχής προκειμένου να ασκούν οι πιστοί τις λατρευτικές τους ανάγκες. Τα νέα τότε δεν ήταν καλά. Συγκεκριμένα, αναφερόταν στο κλείσιμο ή το λουκέτο που μπήκε σε αυτόν τον χώρο από τις ελληνικές αρχές λόγω του ότι δεν είχε άδεια λειτουργίας.

            Έκτοτε οι πιστοί, προκειμένου να εκπληρώσουν τις λατρευτικές τους ανάγκες κυρίως κατά τη διάρκεια της προσευχής της Παρασκευής, διαμορφώνουν πρόχειρα έναν υπαίθριο χώρο σε παρακείμενο του Συλλόγου πάρκο και εκεί προσεύχονται. Η ανάγκη για προσευχή αγγίζει έναν πληθυσμό περίπου 4.000 ατόμων πιστών που ζούνε στη Θεσσαλονίκη.

            Δεν είναι όμως τόσο τα ποσοτικά δεδομένα, όσο είναι το ουσιαστικό της όλης ιστορίας. Σε μία πόλη όπως η Θεσσαλονίκη με τόσο βαριά ιστορία συνύπαρξης  πολιτισμών, εθνών και εθνοτήτων διαφορετικών καταβολών, η παρουσία χώρων προσευχής δεν συνιστά μόνο ένδειξη αλληλεγγύης και θρησκευτικής ανοχής, αλλά και απόδειξη πολιτισμού.

            Η επόμενη είδηση που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες στον τύπο και παρόλο που δεν έχει άμεση σχέση με την Θράκη είναι σημαντικό να σταθούμε σε αυτήν αφορά έναν άλλο χώρο προσευχής, το τζαμί της Αθήνας.

            Πρόσφατα ορίστηκε η διαχειριστική επιτροπή του τζαμιού. Σε σύνολο επτά μελών που διορίστηκαν με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, τα πέντε μέλη είναι χριστιανοί και μόλις τα δύο μουσουλμάνοι. Αν ρωτούσε κάποιος έναν Τούρκο Μειονοτικό της Θράκης να σχολιάσει αυτήν την επιλογή, φαντάζομαι ότι δεν θα τον εξέπληττε σε κάτι η είδηση λόγω του ότι η Μειονότητα έχει μακρύ παρελθόν ανάλογων πρακτικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ιστορία με τον νόμο των ιεροδιδασκάλων, ο τελευταίος νόμος για την ανάδειξη διαχειριστικών επιτροπών και πάει λέγοντας. Η υπόθεση έχει άρωμα Θράκης.

            Στην περίπτωση του τζαμιού στην Αθήνα πάλι, δοκιμάζονται τα όρια και οι αντοχές της δημοκρατίας και της θρησκευτικής ελευθερίας. Κάθε χώρος προσευχής είναι εξίσου σημαντικός. Όταν η συζήτηση στρέφεται στο τζαμί της Αθήνας για το οποίο η Ελλάδα έχει κατηγορηθεί επανειλημμένες φορές στο παρελθόν ως η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χωρίς τζαμί, τότε η επιλογή θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική και αντιπροσωπευτική της κοινότητας στην οποία απευθύνεται. 

            Επιστρέφουμε στη Θράκη και σε μία τελευταία είδηση που μας έρχεται από την Αλεξανδρούπολη αυτήν την φορά. Ο Αθλητικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Μουσουλμάνων Ελλήνων Πολιτών με Μητρική Γλώσσα τα τουρκικά «Αλληλεγγύη και Ανάπτυξη», εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία εκφράζει την αντίθεσή του σε σχετική ανακοίνωση των ελληνικών αρχών που αφορά τη σφαγή ζώων για την γιορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ.

             Στην ανακοίνωση των αρχών αναφέρεται ότι θα υπάρξουν πρόστιμα σε όσους σφάζουν ζώα εκτός σφαγείων. Ο Σύλλογος στη δική του ανακοίνωση αναφέρει ότι στον Έβρο δεν υπάρχει σφαγείο ώστε να μπορέσουν οι πιστοί να επιτελέσουν τις θρησκευτικές τους πρακτικές.  Αναφέρουν σε αυτήν «Πάντοτε αυτή ήταν η στάση του κράτους απέναντί μας. Βγάζουν αποφάσεις του τύπου «Κάντε ότι θέλετε, αρκεί να μην ακουστεί, να μην έρθει στην επικαιρότητα και βρεθούμε απολογούμενοι».

            Μπορεί το θέμα του τζαμιού στην Αθήνα να υπήρξε αντικείμενο έντονης πολιτικής διαπραγμάτευσης με αποτέλεσμα να γίνει με το πέρασμα του χρόνου περίπλοκο και μπερδεμένο, το θέμα ωστόσο εύρεσης ενός χώρου για σφαγή των ζώων είναι ή φαίνεται τουλάχιστον απλό ζήτημα.

            Πολύ σωστά οι αρμόδιες ελληνικές αρχές εκδίδουν ανακοινώσεις με τις οποίες εφιστούν την προσοχή των πιστών στην διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την σφαγή των ζώων ενόψει Μπαϊραμιού, πολύ σωστά επίσης αναφέρονται στις ποινές, τις κυρώσεις και τα πρόστιμα που θα έχει όποιος παραβεί την σχετική νομοθεσία.

            Από την άλλη ωστόσο πλευρά, οι αρμόδιες αρχές λόγω αντικειμένου και ενασχόλησης γνωρίζουν καλύτερα το πρόβλημα που υπάρχει στον Έβρο. Όσο αρμόδιοι είναι λοιπόν για να ενημερώνουν τον κόσμο σχετικά με τα πρόστιμα και τις ποινές, άλλο τόσο αρμόδιοι είναι να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Διότι αν δεν υπάρχει χώρος σφαγής, είναι παράλογο να κουνάς το δάχτυλο στον κόσμο θυμίζοντας τα πρόστιμα. Ή μάλλον πριν κουνήσεις το δάχτυλο, καλό θα ήταν να προσφέρεις έναν χώρο σφαγής προκειμένου να εξυπηρετηθεί η ανάγκη, να δώσεις μία εναλλακτική λύση πριν πάρεις τον ρόλο του τιμωρού.

            Τα Μπαϊράμια είναι ιδιαίτερα και ξεχωριστά στη Θράκη. Λόγω του σχετικά μικρού σε πληθυσμό μεγέθους των χωριών αλλά και των αστικών κέντρων, όλη η περιοχή αποκτά μία γιορτινή ατμόσφαιρα και φυσιογνωμία που κάνει ξεχωριστή κάθε τέτοια γιορτή. Bayraminiz mubarek olsun σε όλους τους πιστούς σε Θράκη και ανά τον κόσμο. Ευχόμαστε τα επόμενα Μπαϊράμια που θα γιορτάσουμε στην Θράκη να είναι με λιγότερα προβλήματα, λιγότερες έννοιες.